首页 > 古诗词 > 蜀相
2020
11-25

蜀相

蜀相
[唐] 杜甫 [tang ] du fu
丞相祠堂何处寻,锦官城外柏森森。 cheng xiang ci tang he chu xun ,jin guan cheng wai bai sen sen 。
映阶碧草自春色,隔叶黄鹂空好音。ying jie bi cao zi chun se ,ge xie huang li kong hao yin 。
三顾频烦天下计,两朝开济老臣心。san gu pin fan tian xia ji ,liang chao kai ji lao chen xin 。
出师未捷身先死,长使英雄泪满襟。 chu shi wei jie shen xian si ,chang shi ying xiong lei man jin 。
分类标签: fen lei biao qian :
唐诗三百首 tang shi san bai shou
怀古诗 huai gu shi
咏史诗 yong shi shi
忧国忧民 you guo you min
作品赏析 zuo pin shang xi
【注解】: 【zhu jie 】:
1、蜀相:三国时蜀国丞相,指诸葛亮。1、shu xiang :san guo shi shu guo cheng xiang ,zhi zhu ge liang 。
2、锦官城:现四川省城都市。2、jin guan cheng :xian si chuan sheng cheng dou shi 。
3、自:空。3、zi :kong 。
4、三顾:指刘备三顾茅庐。4、san gu :zhi liu bei san gu mao lu 。
5、两朝:刘备、刘禅父子两朝。5、liang chao :liu bei 、liu chan fu zi liang chao 。
6、开济:指帮助刘备开国和辅佐刘禅继位。6、kai ji :zhi bang zhu liu bei kai guo he fu zuo liu chan ji wei 。
【韵译】:【yun yi 】:
何处去寻找武侯诸葛亮的祠堂?he chu qu xun zhao wu hou zhu ge liang de ci tang ?
在成都城外那柏树茂密的地方。zai cheng dou cheng wai na bai shu mao mi de de fang 。
碧草照映台阶呈现自然的春色,bi cao zhao ying tai jie cheng xian zi ran de chun se ,
树上的黄鹂隔枝空对婉啭鸣唱。shu shang de huang li ge zhi kong dui wan zhuan ming chang 。
定夺天下先主曾三顾茅庐拜访,ding duo tian xia xian zhu ceng san gu mao lu bai fang ,
辅佐两朝开国与继业忠诚满腔。fu zuo liang chao kai guo yu ji ye zhong cheng man qiang 。
可惜出师伐魏未捷而病亡军中,ke xi chu shi fa wei wei jie er bing wang jun zhong ,
长使历代英雄们对此涕泪满裳!chang shi li dai ying xiong men dui ci ti lei man chang !
【评析】:【ping xi 】:
??这是一首咏史诗。作者借游览武侯祠,称颂丞相辅佐两朝,惋惜他出师未捷而身??zhe shi yi shou yong shi shi 。zuo zhe jie you lan wu hou ci ,chen song cheng xiang fu zuo liang chao ,wan xi ta chu shi wei jie er shen
死。既有尊蜀正统观念,又有才困时艰的感慨。si 。ji you zun shu zheng tong guan nian ,you you cai kun shi jian de gan kai 。
??诗的前半首写祠堂的景色。首联自问自答,写祠堂的所在。颔联“草自春色”、??shi de qian ban shou xie ci tang de jing se 。shou lian zi wen zi da ,xie ci tang de suo zai 。han lian “cao zi chun se ”、
“鸟空好音”,写祠堂的荒凉,字里行间寄寓感物思人的情怀。后半首写丞相的为“diao kong hao yin ”,xie ci tang de huang liang ,zi li hang jian ji yu gan wu sai ren de qing huai 。hou ban shou xie cheng xiang de wei
人。颈联写他雄才大略(“天下计”)忠心报国(“老臣心”)。末联叹惜他壮志未ren 。geng lian xie ta xiong cai da lve (“tian xia ji ”)zhong xin bao guo (“lao chen xin ”)。mo lian tan xi ta zhuang zhi wei
酬身先死的结局,引得千载英雄,事业未竟者的共鸣。chou shen xian si de jie ju ,yin de qian zai ying xiong ,shi ye wei jing zhe de gong ming 。
--引自"超纯斋诗词"bookbest.163.net 翻译、评析:刘建勋--yin zi "chao chun zhai shi ci "bookbest.163.net fan yi 、ping xi :liu jian xun
【简析】:【jian xi 】:
怀着对三国时蜀丞相诸葛亮的深深敬意,缅怀他生前的显赫功勋,并寄予了无穷的感叹,也蕴藉着诗人匡时济世的抱负和失望心情。huai zhao dui san guo shi shu cheng xiang zhu ge liang de shen shen jing yi ,mian huai ta sheng qian de xian he gong xun ,bing ji yu le mo qiong de gan tan ,ye wen ji zhao shi ren kuang shi ji shi de bao fu he shi wang xin qing 。
  题曰“蜀相”,而不曰“诸葛祠”,可知老杜此诗意在人而不在祠。然而诗又分明自祠写起。何也?盖人物千古,莫可亲承;庙貌数楹,临风结想。因武侯祠庙而思蜀相,亦理之必然。但在学诗者,虚实宾主之间,诗笔文情之妙,人则祠乎?祠岂人耶?看他如何着墨,于此玩索,宜有会心。  ti yue “shu xiang ”,er bu yue “zhu ge ci ”,ke zhi lao du ci shi yi zai ren er bu zai ci 。ran er shi you fen ming zi ci xie qi 。he ye ?gai ren wu qian gu ,mo ke qin cheng ;miao mao shu ying ,lin feng jie xiang 。yin wu hou ci miao er sai shu xiang ,yi li zhi bi ran 。dan zai xue shi zhe ,xu shi bin zhu zhi jian ,shi bi wen qing zhi miao ,ren ze ci hu ?ci qi ren ye ?kan ta ru he zhao mo ,yu ci wan suo ,yi you hui xin 。
  开头一句,以问引起。祠堂何处?锦官城外,数里之遥,远远望去,早见翠柏成林,好一片葱葱郁郁,气象不凡那就是诸葛武侯祠所在了。这首一联,开门见山,洒洒落落,而两句又一问一答,自开自合。  kai tou yi gou ,yi wen yin qi 。ci tang he chu ?jin guan cheng wai ,shu li zhi yao ,yuan yuan wang qu ,zao jian cui bai cheng lin ,hao yi pian cong cong yu yu ,qi xiang bu fan na jiu shi zhu ge wu hou ci suo zai le 。zhe shou yi lian ,kai men jian shan ,sa sa la la ,er liang gou you yi wen yi da ,zi kai zi ge 。
  接下去,老杜便写到映阶草碧,隔叶禽鸣。  jie xia qu ,lao du bian xie dao ying jie cao bi ,ge xie qin ming 。
  有人说:“那首联是起,此颔联是承,章法井然。”不错。又有人说:“从城外森森,到阶前碧色,迤迤逦逦,自远望而及近观,由寻途遂至入庙,笔路最清。”也不错。不过,倘若仅仅如此,谁个不能?老杜又在何处呢?  you ren shui :“na shou lian shi qi ,ci han lian shi cheng ,zhang fa jing ran 。”bu cuo 。you you ren shui :“cong cheng wai sen sen ,dao jie qian bi se ,yi yi li li ,zi yuan wang er ji jin guan ,you xun tu sui zhi ru miao ,bi lu zui qing 。”ye bu cuo 。bu guo ,chang re jin jin ru ci ,shei ge bu neng ?lao du you zai he chu ne ?
  有人说:既然你说诗人意在人而不在祠,那他为何八句中为碧草黄鹂、映阶隔叶就费去了两句?此岂不是正写祠堂之景?可知意不在祠的说法不确。  you ren shui :ji ran ni shui shi ren yi zai ren er bu zai ci ,na ta wei he ba gou zhong wei bi cao huang li 、ying jie ge xie jiu fei qu le liang gou ?ci qi bu shi zheng xie ci tang zhi jing ?ke zhi yi bu zai ci de shui fa bu que 。
  又有人说:杜意在人在祠,无须多论,只是律诗幅短,最要精整,他在此题下,竟然设此二句,既无必要,也不精彩;至少是写“走”了,岂不是老杜的一处败笔?  you you ren shui :du yi zai ren zai ci ,mo xu duo lun ,zhi shi lv shi fu duan ,zui yao jing zheng ,ta zai ci ti xia ,jing ran she ci er gou ,ji mo bi yao ,ye bu jing cai ;zhi shao shi xie “zou ”le ,qi bu shi lao du de yi chu bai bi ?
  我说:哪里,哪里。莫拿八股时文的眼光去衡量杜子美。要是句句“切题”,或是写成“不啻一篇孔明传”,谅他又有何难。如今他并不如彼。道理定然有在。  wo shui :na li ,na li 。mo na ba gu shi wen de yan guang qu heng liang du zi mei 。yao shi gou gou “qie ti ”,huo shi xie cheng “bu chi yi pian kong ming chuan ”,liang ta you you he nan 。ru jin ta bing bu ru bi 。dao li ding ran you zai 。
  须看他,上句一个“自”字,下句一个“空”字。此二字适为拗格,即“自”本应平声,今故作仄;“空”本应仄声,今故作平。彼此互易,声调上的一种变换美。吾辈学诗之人,断不能于此等处失去心眼。  xu kan ta ,shang gou yi ge “zi ”zi ,xia gou yi ge “kong ”zi 。ci er zi kuo wei ao ge ,ji “zi ”ben ying ping sheng ,jin gu zuo ze ;“kong ”ben ying ze sheng ,jin gu zuo ping 。bi ci hu yi ,sheng diao shang de yi chong bian huan mei 。wu bei xue shi zhi ren ,duan bu neng yu ci deng chu shi qu xin yan 。
  且说老杜风尘澒洞,流落西南,在锦城定居之后,大约头一件事就是走谒武侯祠庙。“丞相祠堂何处寻”?从写法说,是开门见山,更不纡曲;从心情说,祠堂何处,向往久矣!当日这位老诗人,怀着一腔崇仰钦慕之情,问路寻途,奔到了祠堂之地他既到之后,一不观赏殿宇巍巍,二不瞻仰塑像凛凛,他“首先”注意的却是阶前的碧草,叶外的黄鹂!这是什么情理?  ju shui lao du feng chen hong dong ,liu la xi na ,zai jin cheng ding ju zhi hou ,da yao tou yi jian shi jiu shi zou ye wu hou ci miao 。“cheng xiang ci tang he chu xun ”?cong xie fa shui ,shi kai men jian shan ,geng bu yu qu ;cong xin qing shui ,ci tang he chu ,xiang wang jiu yi !dang ri zhe wei lao shi ren ,huai zhao yi qiang chong yang qin mu zhi qing ,wen lu xun tu ,ben dao le ci tang zhi de ta ji dao zhi hou ,yi bu guan shang dian yu wei wei ,er bu zhan yang su xiang lin lin ,ta “shou xian ”zhu yi de que shi jie qian de bi cao ,xie wai de huang li !zhe shi shen me qing li ?
  要知道,老杜此行,不是“旅游”,入祠以后,殿宇之巍巍,塑像之凛凛,他和普通人一样,自然也是看过了的。不过到他写诗之时(不一定即是初谒祠堂的当时),他感情上要写的绝不是这些形迹的外观。他要写的是内心的感受。写景云云,已是活句死参;更何况他本未真写祠堂之景?  yao zhi dao ,lao du ci hang ,bu shi “lv you ”,ru ci yi hou ,dian yu zhi wei wei ,su xiang zhi lin lin ,ta he pu tong ren yi yang ,zi ran ye shi kan guo le de 。bu guo dao ta xie shi zhi shi (bu yi ding ji shi chu ye ci tang de dang shi ),ta gan qing shang yao xie de jue bu shi zhe xie xing ji de wai guan 。ta yao xie de shi nei xin de gan shou 。xie jing yun yun ,yi shi huo gou si can ;geng he kuang ta ben wei zhen xie ci tang zhi jing ?
  换言之,他正是看完了殿宇之巍巍,塑像之凛凛,使得他百感中来,万端交集,然后才越发觉察到满院萋萋碧草,寂寞之心难言;才越发感受到数声呖呖黄鹂,荒凉之境无限。  huan yan zhi ,ta zheng shi kan wan le dian yu zhi wei wei ,su xiang zhi lin lin ,shi de ta bai gan zhong lai ,mo duan jiao ji ,ran hou cai yue fa jiao cha dao man yuan qi qi bi cao ,ji mo zhi xin nan yan ;cai yue fa gan shou dao shu sheng li li huang li ,huang liang zhi jing mo xian 。
  在这里,你才看到一位老诗人,独自一个,满怀心事,徘徊瞻眺于武侯祠庙之间。  zai zhe li ,ni cai kan dao yi wei lao shi ren ,du zi yi ge ,man huai xin shi ,pai huai zhan tiao yu wu hou ci miao zhi jian 。
  没有这一联两句,诗人何往?诗心安在?只因有了这一联两句,才读得出下面的腹联所说的三顾频烦(即屡屡、几次,不是频频烦请),两朝开济(启沃匡助),一方面是知人善任,终始不渝;一方面是鞠躬尽瘁,死而后已;一方面付托之重,一方面图报之诚:这一切,老杜不知想过了几千百回,只是到面对着古庙荒庭,这才写出了诸葛亮的心境,字字千钧之重。莫说古人只讲一个“士为知己者死”,难道诗人所理解的天下之计,果真是指“刘氏子孙万世皇基”不成?老臣之心,岂不也怀着华夏河山,苍生水火?一生志业,六出祁山,五丈原头,秋风瑟瑟,大星遽陨,百姓失声……想到此间,那阶前林下徘徊的诗人老杜,不禁汍澜被面,老泪纵横了。  mei you zhe yi lian liang gou ,shi ren he wang ?shi xin an zai ?zhi yin you le zhe yi lian liang gou ,cai dou de chu xia mian de fu lian suo shui de san gu pin fan (ji lv lv 、ji ci ,bu shi pin pin fan qing ),liang chao kai ji (qi wo kuang zhu ),yi fang mian shi zhi ren shan ren ,zhong shi bu yu ;yi fang mian shi ju gong jin cui ,si er hou yi ;yi fang mian fu tuo zhi chong ,yi fang mian tu bao zhi cheng :zhe yi qie ,lao du bu zhi xiang guo le ji qian bai hui ,zhi shi dao mian dui zhao gu miao huang ting ,zhe cai xie chu le zhu ge liang de xin jing ,zi zi qian jun zhi chong 。mo shui gu ren zhi jiang yi ge “shi wei zhi ji zhe si ”,nan dao shi ren suo li jie de tian xia zhi ji ,guo zhen shi zhi “liu shi zi sun mo shi huang ji ”bu cheng ?lao chen zhi xin ,qi bu ye huai zhao hua xia he shan ,cang sheng shui huo ?yi sheng zhi ye ,liu chu qi shan ,wu zhang yuan tou ,qiu feng se se ,da xing ju yun ,bai xing shi sheng ……xiang dao ci jian ,na jie qian lin xia pai huai de shi ren lao du ,bu jin 汍lan bei mian ,lao lei zong heng le 。
  庭草自春,何关人事;新莺空啭,祗益伤情。老杜一片诗心,全在此处凝结,如何却说他是“败笔”?就是“过渡”云云(意思是说,杜诗此处颔联所以如此写,不过是为自然无迹地过渡到下一联正文),我看也还是只知正笔是文的错觉。  ting cao zi chun ,he guan ren shi ;xin ying kong zhuan ,zhi yi shang qing 。lao du yi pian shi xin ,quan zai ci chu ning jie ,ru he que shui ta shi “bai bi ”?jiu shi “guo du ”yun yun (yi sai shi shui ,du shi ci chu han lian suo yi ru ci xie ,bu guo shi wei zi ran mo ji de guo du dao xia yi lian zheng wen ),wo kan ye hai shi zhi zhi zheng bi shi wen de cuo jiao 。
  有人问:长使英雄泪满襟袖的英雄,所指何人?答曰:是指千古的仁人志士,为国为民,大智大勇者是,莫作“跃马横枪”“拿刀动斧”之类的简单解释。老杜一生,许身稷契,志在匡国,亦英雄之人也。说此句实包诗人自身而言,方得其实。  you ren wen :chang shi ying xiong lei man jin xiu de ying xiong ,suo zhi he ren ?da yue :shi zhi qian gu de ren ren zhi shi ,wei guo wei min ,da zhi da yong zhe shi ,mo zuo “yue ma heng qiang ”“na dao dong fu ”zhi lei de jian chan jie shi 。lao du yi sheng ,hu shen ji qi ,zhi zai kuang guo ,yi ying xiong zhi ren ye 。shui ci gou shi bao shi ren zi shen er yan ,fang de ji shi 。
  然而,老杜又绝不是单指个人。心念武侯,高山仰止,也正是寄希望于当世的良相之材。他之所怀者大,所感者深,以是之故,天下后世,凡读他此篇的,无不流涕,岂偶然哉!   ran er ,lao du you jue bu shi chan zhi ge ren 。xin nian wu hou ,gao shan yang zhi ,ye zheng shi ji xi wang yu dang shi de liang xiang zhi cai 。ta zhi suo huai zhe da ,suo gan zhe shen ,yi shi zhi gu ,tian xia hou shi ,fan dou ta ci pian de ,mo bu liu ti ,qi ou ran zai ! 
(周汝昌)(zhou ru chang )
上元元年(760)春 ,诗人由秦州漂泊到成都,耕读浣花溪畔。成都是当年蜀汉建都的地方,城西北有诸葛亮庙,称武侯祠。诗人寻幽凭吊,写下这首七律《 蜀相》,抒发对这位伟大政治家的才智品德的崇敬和功业未遂的感慨。全诗熔情、景、议于一炉,既有对历史的评说,又有现实的寓托,在历代咏赞诸葛亮的诗篇中,堪称绝唱。 shang yuan yuan nian (760)chun ,shi ren you qin zhou piao bo dao cheng dou ,geng dou huan hua xi pan 。cheng dou shi dang nian shu han jian dou de de fang ,cheng xi bei you zhu ge liang miao ,chen wu hou ci 。shi ren xun you ping diao ,xie xia zhe shou qi lv 《 shu xiang 》,shu fa dui zhe wei wei da zheng zhi jia de cai zhi pin de de chong jing he gong ye wei sui de gan kai 。quan shi rong qing 、jing 、yi yu yi lu ,ji you dui li shi de ping shui ,you you xian shi de yu tuo ,zai li dai yong zan zhu ge liang de shi pian zhong ,kan chen jue chang 。
古典诗歌中常以问答起句,突出感情的起伏不平。这首诗的首联也是如此。“丞相祠堂何处寻 ?锦官城外柏森森 。”一问一答,一开始就形成浓重的感情氛围,笼罩全篇。上句“丞相祠堂”直切题意,语意亲切而又饱含崇敬 。“何处寻”,不疑而问,加强语势,并非到哪里去寻找的意思。诸葛亮在历史上颇受人民爱戴 ,尤其在四川成都,祭祀他的庙宇很容易找到。“寻”字之妙在于它刻画出诗人那追慕先贤的执著感情和虔诚造谒的悠悠我思。下句“锦官城外柏森森”,指出诗人凭吊的是成都郊外的武侯祠。这里柏树成荫,高大茂密,呈现出一派静谧肃穆的气氛。柏树生命长久,常年不凋,高大挺拔,有象征意义,常被用作祠庙中的观赏树木。作者抓住武侯祠的这一景物,展现出柏树那伟岸、葱郁、苍劲、朴质的形象特征,使人联想到诸葛亮的精神,不禁肃然起敬。接着展现在读者面前的是茵茵春草,铺展到石阶之下,映现出一片绿色;只只黄莺,在林叶之间穿行,发出宛转清脆的叫声。 gu dian shi ge zhong chang yi wen da qi gou ,tu chu gan qing de qi fu bu ping 。zhe shou shi de shou lian ye shi ru ci 。“cheng xiang ci tang he chu xun ?jin guan cheng wai bai sen sen 。”yi wen yi da ,yi kai shi jiu xing cheng nong chong de gan qing fen wei ,long zhao quan pian 。shang gou “cheng xiang ci tang ”zhi qie ti yi ,yu yi qin qie er you bao han chong jing 。“he chu xun ”,bu yi er wen ,jia jiang yu shi ,bing fei dao na li qu xun zhao de yi sai 。zhu ge liang zai li shi shang po shou ren min ai dai ,you ji zai si chuan cheng dou ,ji si ta de miao yu hen rong yi zhao dao 。“xun ”zi zhi miao zai yu ta ke hua chu shi ren na zhui mu xian xian de zhi zhe gan qing he qian cheng zao ye de you you wo sai 。xia gou “jin guan cheng wai bai sen sen ”,zhi chu shi ren ping diao de shi cheng dou jiao wai de wu hou ci 。zhe li bai shu cheng yin ,gao da mao mi ,cheng xian chu yi pa jing mi su mu de qi fen 。bai shu sheng ming chang jiu ,chang nian bu diao ,gao da ting ba ,you xiang zheng yi yi ,chang bei yong zuo ci miao zhong de guan shang shu mu 。zuo zhe zhua zhu wu hou ci de zhe yi jing wu ,zhan xian chu bai shu na wei an 、cong yu 、cang jin 、piao zhi de xing xiang te zheng ,shi ren lian xiang dao zhu ge liang de jing shen ,bu jin su ran qi jing 。jie zhao zhan xian zai dou zhe mian qian de shi yin yin chun cao ,pu zhan dao dan jie zhi xia ,ying xian chu yi pian lu se ;zhi zhi huang ying ,zai lin xie zhi jian chuan hang ,fa chu wan zhuai qing cui de jiao sheng 。
第二联“映阶碧草自春色,隔叶黄鹂空好音”所描绘的这些景物,色彩鲜明,音韵浏亮,静动相衬,恬淡自然,无限美妙地表现出武侯祠内那春意盎然的景象 。然而,自然界的春天来了,祖国中兴的希望又在哪里呢?想到这里,不免又产生了一种哀愁怅惆的感觉,因此说是“自春色”、“空好音”。“自”和“空”互文,刻画出一种静态和静境。诗人将自己的主观情意渗进了客观景物之中,使景中生意,把自己内心的忧伤从景物描写中传达出来,反映出诗人忧国忧民的爱国精神。透过这种爱国思想的折射,诗人眼中的诸葛亮形象就更加光彩照人 。“三顾频烦天下计,两朝开济老臣心。” di er lian “ying jie bi cao zi chun se ,ge xie huang li kong hao yin ”suo miao hui de zhe xie jing wu ,se cai xian ming ,yin yun liu liang ,jing dong xiang chen ,tian dan zi ran ,mo xian mei miao de biao xian chu wu hou ci nei na chun yi ang ran de jing xiang 。ran er ,zi ran jie de chun tian lai le ,zu guo zhong xing de xi wang you zai na li ne ?xiang dao zhe li ,bu mian you chan sheng le yi chong ai chou chang chou de gan jiao ,yin ci shui shi “zi chun se ”、“kong hao yin ”。“zi ”he “kong ”hu wen ,ke hua chu yi chong jing tai he jing jing 。shi ren jiang zi ji de zhu guan qing yi shen jin le ke guan jing wu zhi zhong ,shi jing zhong sheng yi ,ba zi ji nei xin de you shang cong jing wu miao xie zhong chuan da chu lai ,fan ying chu shi ren you guo you min de ai guo jing shen 。tou guo zhe chong ai guo sai xiang de she she ,shi ren yan zhong de zhu ge liang xing xiang jiu geng jia guang cai zhao ren 。“san gu pin fan tian xia ji ,liang chao kai ji lao chen xin 。”
第三联浓墨重彩,高度概括了诸葛亮的一生。上句写出山之前,刘备三顾茅庐,诸葛亮隆中对策,指出诸葛亮在当时就能预见魏蜀吴鼎足三分的政治形势,并为刘备制定了一整套统一国家之策,足见其济世雄才。下句写出山之后,诸葛亮辅助刘备开创蜀汉,匡扶刘禅,颂扬他为国呕心沥血的耿耿忠心。两句十四个字,将人们带到战乱不已的三国时代,在广阔的历史背景下,刻划出一位忠君爱国、济世扶危的贤相形象。怀古为了伤今。此时,安史之乱尚未平定,国家分崩离析,人民流离失所,使诗人忧心如焚。他渴望能有忠臣贤相匡扶社稷,整顿乾坤,恢复国家的和平统一。正是这种忧国思想凝聚成诗人对诸葛亮的敬慕之情;在这一历史人物身上,诗人寄托自己对国家命运的美好憧憬。诗的最后一联“出师未捷身先死,长使英雄泪满襟 ”,咏叹了诸葛亮病死军中功业未成的历史不幸。诸葛亮赍志以殁的悲剧性结局无疑又是一曲生命的赞歌,他以行动实践了“鞠躬尽瘁,死而后已”的誓言,使这位古代杰出政治家的精神境界得到了进一步的升华,产生使人奋发兴起的力量。 di san lian nong mo chong cai ,gao du gai gua le zhu ge liang de yi sheng 。shang gou xie chu shan zhi qian ,liu bei san gu mao lu ,zhu ge liang long zhong dui ce ,zhi chu zhu ge liang zai dang shi jiu neng yu jian wei shu wu ding zu san fen de zheng zhi xing shi ,bing wei liu bei zhi ding le yi zheng tao tong yi guo jia zhi ce ,zu jian ji ji shi xiong cai 。xia gou xie chu shan zhi hou ,zhu ge liang fu zhu liu bei kai chuang shu han ,kuang fu liu chan ,song yang ta wei guo ou xin li xie de geng geng zhong xin 。liang gou shi si ge zi ,jiang ren men dai dao zhan luan bu yi de san guo shi dai ,zai an kuo de li shi bei jing xia ,ke hua chu yi wei zhong jun ai guo 、ji shi fu wei de xian xiang xing xiang 。huai gu wei le shang jin 。ci shi ,an shi zhi luan shang wei ping ding ,guo jia fen beng li xi ,ren min liu li shi suo ,shi shi ren you xin ru fen 。ta ke wang neng you zhong chen xian xiang kuang fu she ji ,zheng du gan kun ,hui fu guo jia de he ping tong yi 。zheng shi zhe chong you guo sai xiang ning ju cheng shi ren dui zhu ge liang de jing mu zhi qing ;zai zhe yi li shi ren wu shen shang ,shi ren ji tuo zi ji dui guo jia ming yun de mei hao chong jing 。shi de zui hou yi lian “chu shi wei jie shen xian si ,chang shi ying xiong lei man jin ”,yong tan le zhu ge liang bing si jun zhong gong ye wei cheng de li shi bu xing 。zhu ge liang ji zhi yi mo de bei ju xing jie ju mo yi you shi yi qu sheng ming de zan ge ,ta yi hang dong shi jian le “ju gong jin cui ,si er hou yi ”de shi yan ,shi zhe wei gu dai jie chu zheng zhi jia de jing shen jing jie de dao le jin yi bu de sheng hua ,chan sheng shi ren fen fa xing qi de li liang 。
总的说来,这首诗分两部分,前四句凭吊丞相祠堂,从景物描写中感怀现实,透露出诗人忧国忧民之心;后四句咏叹丞相才德,从历史追忆中缅怀先贤,又蕴含着诗人对祖国命运的许多期盼与憧憬。全诗蕴藉深厚,寄托遥深,造成深沉悲凉的意境。 zong de shui lai ,zhe shou shi fen liang bu fen ,qian si gou ping diao cheng xiang ci tang ,cong jing wu miao xie zhong gan huai xian shi ,tou lou chu shi ren you guo you min zhi xin ;hou si gou yong tan cheng xiang cai de ,cong li shi zhui yi zhong mian huai xian xian ,you wen han zhao shi ren dui zu guo ming yun de hu duo ji pan yu chong jing 。quan shi wen ji shen hou ,ji tuo yao shen ,zao cheng shen chen bei liang de yi jing 。
在艺术表现上,设问自答,以实写虚,情景交融,叙议结合,结构起承转合、层次波澜,又有炼字琢句、音调和谐的语言魅力,使人一唱三叹,余味不绝。称杜诗“沉郁顿挫”,《蜀相》就是典型代表。 zai yi shu biao xian shang ,she wen zi da ,yi shi xie xu ,qing jing jiao rong ,xu yi jie ge ,jie gou qi cheng zhuai ge 、ceng ci bo lan ,you you lian zi zhuo gou 、yin diao he xie de yu yan mei li ,shi ren yi chang san tan ,yu wei bu jue 。chen du shi “chen yu du cuo ”,《shu xiang 》jiu shi dian xing dai biao 。
------------------------------------------------
此公初至成都时作。先主建安二十六年即帝位,册亮为丞相,录尚书事。《方舆胜览》:庙在府西北二里。武侯初亡,百姓遇节朔,各私祭于道中。李雄称王,始为庙于少城内。桓温平蜀,夷少城,独存孔明庙。ci gong chu zhi cheng dou shi zuo 。xian zhu jian an er shi liu nian ji di wei ,ce liang wei cheng xiang ,lu shang shu shi 。《fang yu sheng lan 》:miao zai fu xi bei er li 。wu hou chu wang ,bai xing yu jie shuo ,ge si ji yu dao zhong 。li xiong chen wang ,shi wei miao yu shao cheng nei 。huan wen ping shu ,yi shao cheng ,du cun kong ming miao 。
  丞相祠堂何处寻①?锦官城外柏森森②。映阶碧草自春色③,隔叶黄鹂空好音④。三顾频繁天下计⑤,两朝开济老臣心⑥。出师未捷身先死⑦,长使英雄泪满襟⑧。  cheng xiang ci tang he chu xun ①?jin guan cheng wai bai sen sen ②。ying jie bi cao zi chun se ③,ge xie huang li kong hao yin ④。san gu pin fan tian xia ji ⑤,liang chao kai ji lao chen xin ⑥。chu shi wei jie shen xian si ⑦,chang shi ying xiong lei man jin ⑧。
  (上四祠堂之景,下四丞相之事。首联,自为问答,记祠堂所在。草自春色,鸟空好音,此写祠庙荒凉,而感物思人之意,即在言外。天下计,见匡时雄略。老臣心,见报国苦衷。有此两句之沉挚悲壮,结作痛心酸鼻语,方有精神。宋宗忠简公临殁时诵此二语,千载英雄有同感也。)  (shang si ci tang zhi jing ,xia si cheng xiang zhi shi 。shou lian ,zi wei wen da ,ji ci tang suo zai 。cao zi chun se ,diao kong hao yin ,ci xie ci miao huang liang ,er gan wu sai ren zhi yi ,ji zai yan wai 。tian xia ji ,jian kuang shi xiong lve 。lao chen xin ,jian bao guo ku zhong 。you ci liang gou zhi chen zhi bei zhuang ,jie zuo tong xin suan bi yu ,fang you jing shen 。song zong zhong jian gong lin mo shi song ci er yu ,qian zai ying xiong you tong gan ye 。)
  ①直书丞相,尊正统名臣也。朱子《纲目》大书丞相亮出师,先后同旨。题称蜀相,仍旧称耳。《寰宇记》:诸葛武侯祠,在先主庙西,府城西有故宅。王逸《楚辞注》:“公卿祠堂。”②《华阳国志》:成都西城,故锦官城也。锦江,织锦濯其中则鲜明,他江则不好,故命曰锦官。孙季昭曰:成都呼为锦官城,以江山明丽,错杂如锦也。【赵注】或以其地有锦官,如铜官、盐官之类。此更见官字取义。尝观范至能参政作诗,每官为一集,所著《锦官集》,盖镇成都时作,乃亲见成都为锦官城,故取以名之耳。【顾注】《儒林公议》曰:成都先主庙侧,有诸葛武侯祠,祠前有大柏,系孔明手植,围数丈,唐相段文昌有诗刻存焉。唐末渐枯,历王建、孟知祥二伪国不复生,然亦不敢伐。皇宋乾德五年丁卯夏五月,枯柯再生。余于皇祐初守成都,又八十年矣,新技耸云,枯干存者若老龙之形,正所谓柏森森也。潘岳《怀旧赋》:“柏森森以攒植。”③江淹诗:“幽冀生碧草。”谢朓诗:“春色满皇州。”④陆玑《诗疏》:“黄鸟,黄鹏留也,或谓之黄栗留,幽州人谓之黄莺,一名仓庚,一名商庚,一名鵹黄,一名楚雀,齐人谓之抟黍。”何逊诗:“黄鹏隐叶飞。”《诗》:“■睆黄鸟,载好其音。”何逊《行孙氏陵》诗:“山莺空树响,垄月自秋晖。”空字、自字,不胜寥落之感,此诗即用其意。⑤《出师表》:“三顾臣于草庐之中。”频繁,言频数繁多也。陆云诗:“黄鉞授征,锡命频繁。”庚亮《辞中书令表》:“频烦省闥,出总六军。”《韩非子》:“周公旦假为天子七年,非为天下计也,为其职也。”⑥两朝,指先主、后主。《杜臆》谓欲复高光旧业,似远。《贾谊传》:“搴两朝之器。”【朱瀚注】开济,谓章武开基,建兴济美。《谥法》:“开物济务。”《司马玮传》:“性开济好施。”又《桓宣传》:“开济笃素。”赵充国曰:“无逾于老臣矣。”⑦《诸葛亮传》:“亮悉大众,由斜谷出,据武功五丈原,与司马懿对于渭南,相持百余日,疾卒于军。⑧《蜀志》:“天下英雄,喁喁有望。”王筠诗:“泪满横波目。”周甸曰:薛逢《筹笔驿》诗:“出师表上留遗恨,犹自千年激壮夫。”罗隐《武侯祠》诗:“时来天地虽同力,运去英雄不自由。”吁!汉运告终,天啬其寿,使不能尽展其才,以光复大业。读二三君子之诗,未尝不流涕叹息也。  ①zhi shu cheng xiang ,zun zheng tong ming chen ye 。zhu zi 《gang mu 》da shu cheng xiang liang chu shi ,xian hou tong zhi 。ti chen shu xiang ,reng jiu chen er 。《huan yu ji 》:zhu ge wu hou ci ,zai xian zhu miao xi ,fu cheng xi you gu zhai 。wang yi 《chu ci zhu 》:“gong qing ci tang 。”②《hua yang guo zhi 》:cheng dou xi cheng ,gu jin guan cheng ye 。jin jiang ,zhi jin zhuo ji zhong ze xian ming ,ta jiang ze bu hao ,gu ming yue jin guan 。sun ji zhao yue :cheng dou hu wei jin guan cheng ,yi jiang shan ming li ,cuo za ru jin ye 。【zhao zhu 】huo yi ji de you jin guan ,ru tong guan 、yan guan zhi lei 。ci geng jian guan zi qu yi 。chang guan fan zhi neng can zheng zuo shi ,mei guan wei yi ji ,suo zhe 《jin guan ji 》,gai zhen cheng dou shi zuo ,nai qin jian cheng dou wei jin guan cheng ,gu qu yi ming zhi er 。【gu zhu 】《ru lin gong yi 》yue :cheng dou xian zhu miao ce ,you zhu ge wu hou ci ,ci qian you da bai ,ji kong ming shou zhi ,wei shu zhang ,tang xiang duan wen chang you shi ke cun yan 。tang mo jian ku ,li wang jian 、meng zhi xiang er wei guo bu fu sheng ,ran yi bu gan fa 。huang song gan de wu nian ding mao xia wu yue ,ku ke zai sheng 。yu yu huang 祐chu shou cheng dou ,you ba shi nian yi ,xin ji song yun ,ku gan cun zhe re lao long zhi xing ,zheng suo wei bai sen sen ye 。pan yue 《huai jiu fu 》:“bai sen sen yi cuan zhi 。”③jiang yan shi :“you ji sheng bi cao 。”xie tiao shi :“chun se man huang zhou 。”④liu ji 《shi shu 》:“huang diao ,huang peng liu ye ,huo wei zhi huang li liu ,you zhou ren wei zhi huang ying ,yi ming cang geng ,yi ming shang geng ,yi ming li huang ,yi ming chu qiao ,ji ren wei zhi tuan shu 。”he xun shi :“huang peng yin xie fei 。”《shi 》:“■huan huang diao ,zai hao ji yin 。”he xun 《hang sun shi ling 》shi :“shan ying kong shu xiang ,long yue zi qiu hui 。”kong zi 、zi zi ,bu sheng liao la zhi gan ,ci shi ji yong ji yi 。⑤《chu shi biao 》:“san gu chen yu cao lu zhi zhong 。”pin fan ,yan pin shu fan duo ye 。liu yun shi :“huang 鉞shou zheng ,xi ming pin fan 。”geng liang 《ci zhong shu ling biao 》:“pin fan sheng 闥,chu zong liu jun 。”《han fei zi 》:“zhou gong dan jia wei tian zi qi nian ,fei wei tian xia ji ye ,wei ji zhi ye 。”⑥liang chao ,zhi xian zhu 、hou zhu 。《du yi 》wei yu fu gao guang jiu ye ,shi yuan 。《gu yi chuan 》:“qian liang chao zhi qi 。”【zhu han zhu 】kai ji ,wei zhang wu kai ji ,jian xing ji mei 。《shi fa 》:“kai wu ji wu 。”《si ma wei chuan 》:“xing kai ji hao shi 。”you 《huan xuan chuan 》:“kai ji du su 。”zhao chong guo yue :“mo yu yu lao chen yi 。”⑦《zhu ge liang chuan 》:“liang xi da zhong ,you xie gu chu ,ju wu gong wu zhang yuan ,yu si ma yi dui yu wei na ,xiang chi bai yu ri ,ji cu yu jun 。⑧《shu zhi 》:“tian xia ying xiong ,yong yong you wang 。”wang jun shi :“lei man heng bo mu 。”zhou dian yue :xue feng 《chou bi yi 》shi :“chu shi biao shang liu wei hen ,you zi qian nian ji zhuang fu 。”luo yin 《wu hou ci 》shi :“shi lai tian de sui tong li ,yun qu ying xiong bu zi you 。”xu !han yun gao zhong ,tian se ji shou ,shi bu neng jin zhan ji cai ,yi guang fu da ye 。dou er san jun zi zhi shi ,wei chang bu liu ti tan xi ye 。
  杨慎曰:正德戊寅,于武侯祠见壁间有诗云:“剑江春水绿沄沄,五丈原头日又暖。旧业未能归后主,大星先已落前军。南阳祠宇空秋草,西蜀关山隔暮云。正统不惭传万古,莫将成败论三分。”此诗始终皆武侯事,虽子美或未过之,惜不知其姓氏耳。  yang shen yue :zheng de wu yin ,yu wu hou ci jian bi jian you shi yun :“jian jiang chun shui lu yun yun ,wu zhang yuan tou ri you nuan 。jiu ye wei neng gui hou zhu ,da xing xian yi la qian jun 。na yang ci yu kong qiu cao ,xi shu guan shan ge mu yun 。zheng tong bu can chuan mo gu ,mo jiang cheng bai lun san fen 。”ci shi shi zhong jie wu hou shi ,sui zi mei huo wei guo zhi ,xi bu zhi ji xing shi er 。
  今按:杜诗先祠庙而后吊古,此诗先吊古而后祠庙。其云春水,指当时出师之时;又云秋草,乃后人谒祠之日。结用“万古”、“三分”,亦本杜咏怀诸葛诗。但杜是以虚对实,此则以实对虚,尤为斟酌耳。此诗升庵阙其姓名,后阅《七修类稿》,载戴天锡集句,知是元人吴漳作也。   jin an :du shi xian ci miao er hou diao gu ,ci shi xian diao gu er hou ci miao 。ji yun chun shui ,zhi dang shi chu shi zhi shi ;you yun qiu cao ,nai hou ren ye ci zhi ri 。jie yong “mo gu ”、“san fen ”,yi ben du yong huai zhu ge shi 。dan du shi yi xu dui shi ,ci ze yi shi dui xu ,you wei zhen zhuo er 。ci shi sheng an que ji xing ming ,hou yue 《qi xiu lei gao 》,zai dai tian xi ji gou ,zhi shi yuan ren wu zhang zuo ye 。
-----------仇兆鳌 《杜诗详注》----------- -----------chou zhao ao 《du shi xiang zhu 》-----------
上一首 shang yi shou
《闻官军收河南河北》 《wen guan jun shou he na he bei 》
下一首 xia yi shou
《登岳阳楼》 《deng yue yang lou 》
杜甫的其他作品 du fu de ji ta zuo pin
《绝句》 《jue gou 》
《登高》 《deng gao 》
《绝句》 《jue gou 》
《茅屋为秋风所破歌》 《mao wu wei qiu feng suo po ge 》
《望岳》 《wang yue 》
《望岳》 《wang yue 》
《望岳》 《wang yue 》
《春望》 《chun wang 》
《石壕吏》 《dan hao li 》
《春夜喜雨》 《chun ye xi yu 》
《兵车行》 《bing che hang 》
《闻官军收河南河北》 《wen guan jun shou he na he bei 》
《登岳阳楼》 《deng yue yang lou 》
《浣溪沙》 《huan xi sha 》
《浣溪沙》 《huan xi sha 》
《秋兴八首》 《qiu xing ba shou 》
资料.rar

资料1.rar

资料2.rar


本文》有 0 条评论

留下一个回复